Chương trình “Đàn Chim Việt” kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhạc sĩ Văn Cao

Tháng Tám 3, 2023

Tác giả: Thanh Nhã

Ngày 3 tháng 8 năm 2023, tại Hà Nội, Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã tổ chức buổi gặp gỡ báo chí, thông tin về Chương trình nghệ thuật “Đàn Chim Việt” nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhạc sĩ Văn Cao (1923 – 2023).

Trong lịch sử của dân tộc Việt nam có một tháng tám mà người Việt không thể nào quên, một tháng Tám làm thay đổi số phận của dân tộc – từ thân phận nô lệ của một nước thuộc địa trở thành một dân tộc dám vùng lên đòi quyền được làm Người, trong khát vọng trở thành dân một nước Độc lập. Cũng trong những ngày tháng tám ấy có một giờ khắc đi vào lịch sử của nền âm nhạc Việt Nam: ngày 17/8/1945, ấy là lúc bài hát Tiến quân ca lần đầu tiên vang lên trước biển người rộng lớn tại quảng trường Nhà hát Lớn Hà Nội và được biết đến là Quốc ca của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ. Quốc ca cho một dân tộc đang trong cuộc cách mạng để thay đổi số phận mình và Văn Cao là tác giả của bản Quốc ca ấy.

Chương trình nghệ thuật “Đàn Chim Việt” một trong những sự kiện âm nhạc quan trọng của Hội Nhạc sĩ Việt Nam trong năm 2023 nhằm tôn vinh những giá trị to lớn và những sáng tạo, cống hiến xuất sắc của Văn Cao đối với nền âm nhạc nói riêng và nền văn hóa nghệ thuật của đất nước nói chung thông qua những tác phẩm nghệ thuật bất hủ của Ông. Cây đại thụ của nền âm nhạc Việt Nam, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt I năm 1996.

Đến dự chương trình, có ông Trần Hướng Dương – Phó Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn; luật sư Nguyễn Thị Quỳnh Anh – Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Giám đốc Công ty Luật Invesstpro, Giám đốc Dự án; nhà báo Vọng Ngàn – Trưởng Ban Văn nghệ, Đài Truyền hình Việt Nam; đạo diễn Phạm Hoàng Nam – Tổng Đạo diễn chương trình; nhạc sĩ Đỗ Bảo – Giám đốc âm nhạc; nhạc trưởng Olivier Ochanine – Dàn nhạc giao hưởng Mặt Trời; Lãnh đạo Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam; Lãnh đạo các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương; Gia đình nhạc sĩ Văn Thao; đại diện lãnh đạo A03, Cục Công tác Đảng, Công tác Chính trị, Bộ Công an; Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; đại diện các nhà tài trợ cho Chương trình như: Tập đoàn Sun Group; Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ thương Việt Nam (Techcombank); Tập đoàn GELEXIMCO; Tập đoàn Công nghiệp viễn thông Quân đội Viettel; Công ty COCA-COLA; SAMSUNG; Công ty kiểm toán Quốc tế EY; và đông đảo các nghệ sĩ, nhạc sĩ, các cơ quan báo chí…

Về phía Hội Nhạc sĩ Việt Nam có: Thiếu tướng, Nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh – Chủ tịch Hội; nhà LLPB Nguyễn Thị Minh Châu – Phó Chủ tịch Hội; nhạc sĩ Trần Nhật Dương – Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Kiểm tra; nhạc sĩ Đinh Công Thuận – Ủy viên Ban Chấp hành, Chánh Văn phòng Hội…

Phát biểu khai mạc, Thiếu tướng, nhạc sĩ Đức Trịnh – Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam, khẳng định: Đây là một chương trình vượt khỏi chương trình kỷ niệm một nhạc sĩ thông thường. Trời đã cho nhạc sĩ Văn Cao rất nhiều tài năng trong con người ông. Ngoài âm nhạc, thơ ca, hội họa, ông còn để lại trong lòng người Việt Nam cả 3 thể loại âm nhạc: trữ tình, trường ca và hành khúc cách mạng, ông đều rất thành công. Chương trình nghệ thuật được biểu diễn bằng dàn nhạc giao hưởng, quân nhạc, ban nhạc điện tử, hợp xướng, các nghệ sĩ nổi tiếng và các cháu thiếu nhi. Không chỉ khán giả trong Nhà Hát Lớn, mà cả nước đều có thể thưởng thức các tác phẩm âm nhạc của nhạc sĩ Văn Cao qua màn hình. Những người thực hiện chương trình muốn mang hết khả năng sáng tạo của mình cho chương trình trong một khoảnh khắc thời gian 90 phút.

Đạo diễn Phạm Hoàng Nam: Dự án này là cơ hội một 100 năm mới có một lần, rất ấn tượng với ý tưởng của luật sư Nguyễn Thị Quỳnh Anh, chị Lê Thị Bích Trân, nhạc sĩ Đức Trịnh. Được sự ủng hộ của gia đình cố nhạc sĩ Văn Cao và tất cả các ban, ngành. Chúng tôi sẽ không chỉ thực hiện một đêm nhạc mà còn hơn thế nữa, là một dấu mốc kỷ niệm về chân dung một người nhạc sĩ tài năng, đã để lại những tác phẩm lớn về sự hòa hợp dân tộc, niềm tự hào về đất nước và khí thế vươn lên, kết nối, lan tỏa từ âm nhạc của nhạc sĩ Văn Cao.

Nhạc sĩ Đỗ Bảo, Giám đốc âm nhạc của chương trình: chưa có chương trình âm nhạc nào được tổ chức với qui mô lớn như vậy. Biên chế dàn nhạc lớn kỷ lục, gồm 4 dàn nhạc: Dàn nhạc giao hưởng Mặt Trời, Dàn nhạc Hợp xướng của Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam, Dàn Quân nhạc của Đoàn Nghi lễ Quân đội, nhóm nhạc Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội; một đội ngũ các ca sĩ, nghệ sĩ tên tuổi từ Nam ra Bắc với các tên tuổi trong nhiều dòng nhạc, và cả những ca sĩ hải ngoại, khoảng hơn 30 ca sĩ, và đặc biệt với sự tham gia của nhiều nhạc sĩ phối khí chuyên nghiệp. Với khối lượng công việc lớn như vậy mà để đảm bảo pháp sóng trực tiếp, chúng tôi phải đảm bảo tất cả các chi tiết của âm nhạc, đảm bảo một qui trình thu âm phức tạp, tỉ mỉ, chặt chẽ, khoa học…

Luật sư Nguyễn Thị Quỳnh Anh – Giám đốc Dự án: Chương trình nghệ thuật kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhạc sĩ Văn Cao vô cùng đặc biệt đối với bản thân tôi. Gia đình nhạc sĩ Văn Cao là hàng xóm của tôi, tôi vẫn nhớ hình ảnh người nhạc sĩ tài ba. Thực hiện chương trình này, tôi đã được làm việc với một ekip tuyệt vời. May mắn tất cả các nhà tài trợ đều ủng hộ, khuyến khích, đặc biệt là sự ủng hộ của Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Đài Truyền Việt Nam và các cơ quan, ban, ngành, các nghệ sĩ, ca sĩ, các dàn nhạc… đến nay Dự án rất trôi chảy, hy vọng chương trình sẽ thành công.

Nhạc sĩ Văn Thao (đại diện gia đình cố nhạc sĩ Văn Cao), tự hào về người cha của mình – nhạc sĩ Văn Cao. Nhạc sĩ xúc động cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của các ban, ngành và các cá nhân, đơn vị ủng hộ và đóng góp cho chương trình.

Nhạc sĩ Văn Cao sinh ngày 15.11.1923 tại Hải Phòng, Văn Cao – người chiến sĩ của đội Danh dự Việt minh khi ấy mới tròn 22 tuổi. Người trước đó chỉ được biết đến bởi những bài tình ca, nổi danh trong nền Tân nhạc Việt Nam cuối những năm 30 thế kỷ trước. Là người tài hoa, ông đã làm giàu cho gia tài âm nhạc của đời mình bằng hùng ca và hoàn thành bức chân dung nghệ sĩ của đời mình bằng tài năng không giới hạn ở thể loại. Cũng từ những ngày tháng tám ấy, tên tuổi của nhạc sĩ Văn Cao gắn liền với lịch sử của nền âm nhạc Việt Nam và lịch sử của dân tộc Việt Nam.

Ông được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Kháng chiến hạng nhất, Huân chương Độc lập hạng nhất, Huân chương Hồ Chí Minh, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt I (năm 1996).

Dù có thể không thuộc hết các ca khúc, biết hết các bài thơ và được chiêm ngưỡng đủ các tác phẩm hội họa của ông, nhưng chắc chắn các công dân Việt Nam đều có thể cất tiếng hát “Tiến quân ca” của Văn Cao để thể hiện lòng yêu Tổ quốc của mình.

Để kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhạc sĩ Văn Cao, được sự chỉ đạo và phối hợp tổ chức của Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức sự kiện nghệ thuật nhằm tôn vinh tài năng của người nghệ sĩ lớn này. Sự kiện sẽ được tổ chức một cách quy mô tại Nhà hát Lớn Thủ đô Hà Nội cũng trong những ngày tháng Tám lịch sử, được truyền hình trực tiếp trên sóng của truyền hình Việt Nam, với sự tham gia của các nghệ sĩ nổi tiếng trên cả nước… và hàng triệu khán giả sẽ được thưởng thức sự kiện ấy.

Chương trình “Đàn chim Việt” là tập hợp của những tác phẩm được biết đến của Văn Cao như Thiên thai, Buồn tàn thu, Trương Chi, Làng tôi, Mùa xuân đầu tiên, Trường ca sông Lô, Tiến quân ca, Tiến về Hà Nội, Chiến sĩ Việt Nam… Với tất cả tâm huyết, ekip thực hiện chương trình sẽ cố gắng mang đến một đêm nghệ thuật chất lượng, giàu sự sáng tạo và đúng với tinh thần nghệ thuật của Văn Cao nhất. Những bản phối mới, nhiều thủ pháp nghệ thuật hiện đại, quy mô sự kiện diễn ra cả trong và ngoài Nhà hát Lớn với những màn trình diễn của hơn 300 diễn viên sẽ khiến “Đàn chim Việt” thực sự là một sự kiện nghệ thuật điểm nhấn trong tháng 8 lịch sử và chào đón ngày Tết Độc lập 2.9.

Ekip thực hiện chương trình:

– Chỉ đạo nội dung: PGS.TS.Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân

– Chỉ đạo nghệ thuật: Thiếu tướng, Nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh

– Giám đốc Dự án: Luật sư Nguyễn Thị Quỳnh Anh.

– Tổng đạo diễn: Phạm Hoàng Nam.

– Giám đốc Âm nhạc: Đỗ Bảo.

– Biên đạo múa: Nghệ sĩ nhân dân Kiều Lê.

– Nghệ sĩ nhiếp ảnh: Nguyễn Đình Toán.

– Chủ nhiệm chương trình: Nhạc sĩ Đức Tân.

Các đơn vị tham gia thực hiện: Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Đài truyền hình Việt Nam, Dàn nhạc Sun Symphony Orchestra, Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, Dàn Quân nhạc Đoàn Nghi lễ Quân đội, Dàn nhạc MUCA Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội cùng các nghệ sĩ NSND Quang Thọ, NSND Quốc Hưng, NSƯT Thanh Lam, NSƯT Đăng Dương, ca sĩ Ánh Tuyết, nghệ sĩ Mỹ Linh, Hà Trần, Tùng Dương, Lan Anh, Phúc Tiệp, Đào Tố Loan, Ngô Hương Diệp, Vũ Thắng Lợi, Nguyễn Thăng Long, Đào Mác, Yvol, Đỗ Tố Hoa,Thu Hằng, Bùi Trang, Tạ Quang Thắng, cùng hàng trăm nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công và đặc biệt là sự tham gia của sinh viên học, học sinh các trường trong thành phố Hà Nội.

Chương trình diễn ra vào lúc 20h00 ngày 20 tháng 8 năm 2023 tại Nhà hát Lớn Hà Nội được truyền hình trực tiếp trên VTV1, đồng thời được livestream trên kênh Youtube, Website, Fanpage của Hội Nhạc sĩ Việt Nam.

Tại họp báo, một số tác phẩm của nhạc sĩ Văn Cao đã được các nghệ sĩ của biểu diễn: